Ο Δήμος Καισαριανής συμμετέχει από το 2021 στο ερευνητικό πρόγραμμα με τίτλο «Έξυπνη Αυτοδιοίκηση – Χρήση των τεχνολογιών του Ίντερνετ των Πραγμάτων, της Τεχνητής Νοημοσύνης, της Εικονικής Πραγματικότητας και της Μηχανικής Μάθησης».
Το έργο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στόχος του προγράμματος είναι να καταστήσει πιο προσιτές τις δημόσιες υπηρεσίες στους πολίτες, μέσω της αξιοποίησης νέων τεχνολογιών. Ειδικότερα, σκοπός του προγράμματος ήταν η δημιουργία τοπικών εργαστηρίων με την συμμετοχή κατοίκων, φορέων κλπ και η ενεργότερη συμμετοχή των πολιτών στο σχεδιασμό, την συν-δημιουργία και τη συν-διαχείριση των δημόσιων υπηρεσιών.
Το NLAB4CIT (Network of Laboratories for civic technology co-production-https://nlab4cit.eu/) είναι ένα ευρωπαϊκό δίκτυο, που συντονίζεται από το Πανεπιστήμιο του Τορίνο (UNITO) και αποτελείται από τρεις τοπικές αρχές: τον Δήμο της Καισαριανής, τον Δήμο του Roeselare στο Βέλγιο, τον Δήμο του Collegno στην Ιταλία, το Ανοιχτό Εργαστήριο της Αθήνας (https://olathens.gr/), το Πανεπιστήμιο του Howest στο Βέλγιο και την Ένωση Φλαμανδικών Πόλεων και Δήμων (VVSG).
Στο πλαίσιο του έργου, στον Δήμο Καισαριανής πραγματοποιήθηκαν δύο εργαστήρια. Με επίκεντρο την έννοια του συμμετοχικού σχεδιασμού, τα δύο αυτά εργαστήρια, ήταν η πρώτη στην ιστορία του Δήμου, προσπάθεια να συμμετέχουν οι πολίτες ενεργά και καθοριστικά στο σχεδιασμό και την βελτίωση των υπηρεσιών του Δήμου με άμεσο τρόπο.
Εργαστήριο 1ο: O Υμηττός και η Εθελοντική Δασοπροστασία του Δήμου Καισαριανής
Το πρώτο εργαστήριο για τον Δήμο Καισαριανής πραγματοποιήθηκε με την συμμετοχή της ομάδας της Εθελοντικής Δασοπροστασίας του Δήμου μας. Η τεράστια σημασία του Υμηττού για την πόλη μας και η βαρύτητα της προσφοράς και του έργου της ομάδας της Εθελοντικής Δασοπροστασίας Καισαριανής στον δήμο μας και στην πυροπροστασία του δάσους, ήταν οι λόγοι για τους οποίους σε συνεργασία με την επιστημονική ομάδα από το Ανοιχτό Εργαστήριο της Αθήνας επιλέξαμε να αξιοποιήσουμε τις νέες τεχνολογίες και να σχεδιάσουμε μαζί με τα μέλη της ομάδας τρόπους για την βελτίωση του καθημερινού τους έργου αλλά και με αυτόν τον τρόπο να συμβάλλουμε στην προστασία του βουνού.
Κατά την διάρκεια των πρώτων μηνών πραγματοποιηθήκαν προπαρασκευαστικές συναντήσεις με τα μέλη της ομάδας κατά τις οποίες συζητήθηκαν οι υπάρχουσες υποδομές λειτουργίας, οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν και οι πιθανές βελτιωτικές ενέργειες που θα μπορούσαν να προκύψουν.
Η μεθοδολογία του κεντρικού εργαστηρίου σχεδιάστηκε από την ερευνητική ομάδα του Ανοιχτού Εργαστηρίου της Αθήνας. Το εργαστήριο πραγματοποιήθηκε στις 5 Μαΐου 2022 στο Μουσείο ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης στο Σκοπευτήριο με την συμμετοχή της επιστημονικής ομάδας του Ανοιχτού Εργαστηρίου της Αθήνας, μελών της ομάδας της Εθελοντικής Δασοπροστασίας και του Τμήματος Πολιτικής Προστασίας και Πληροφορικής και Προγραμματισμού του Δήμου.
Σκοπός ήταν μια συζήτηση-συνάντηση συν-σχεδιασμού, προκειμένου να εντοπιστούν συγκεκριμένες προκλήσεις στις καθημερινές δραστηριότητες και να συν-σχεδιαστούν λύσεις με δυνατότητα αξιοποίησης της τεχνολογίας.
Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες των επτά, ενώ οι ερευνητές συντόνισαν τη συζήτηση κέντρο της οποίας, ήταν καμβάδες συν-σχεδιασμού. Κατά το πρώτο μέρος του εργαστηρίου συν-σχεδιασμού οι συμμετέχοντες με βάση τα χαρτογραφημένα σημεία ενδιαφέροντος στην περιοχή (π.χ. πυροφυλάκιο, περιπολίες) συζήτησαν και όρισαν τα προβλήματα σχετικά με αυτούς τους χώρους.
Στο δεύτερο μέρος, οι συμμετέχοντες εργάστηκαν για την διατύπωση και την καταγραφή προτάσεων για την βελτίωση των υποδομών της ομάδας.
Από το εργαστήριο προέκυψαν και δημιουργήθηκαν σε συνεργασία με την επιστημονική ομάδα του Ανοιχτού Εργαστηρίου της Αθήνας, ένα καταγραφικό της επικοινωνίας μεταξύ των εθελοντών δασοπυροσβεστών, η οποία διεξάγεται μέσω ραδιοσυχνοτήτων, και η κατασκευή ενός μετεωρολογικού σταθμού που θα βοηθά στην ακριβέστερη γνώση των καιρικών συνθηκών σε όλη την έκταση του βουνού και στις περιοχές που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Δήμου Καισαριανής.
Τέλος, δημιουργήθηκε λογισμικό για την ευκολότερη διαχείριση των βαρδιών και του προγραμματισμού της ομάδας. Οι νέες αυτές τεχνολογικές δομές προέκυψαν μέσω μιας διαδικασίας συζήτησης και αλληλοδιαμόρφωσης, η οποία ενίσχυσε τόσο τη σχέση του Δήμου με τα ζητήματα του πεδίου και την Εθελοντική Ομάδα Δασοπροστασίας αλλά παρήγαγε και ουσιαστικά αποτελέσματα για τη βελτίωση του καθημερινού απαιτητικού έργου της Εθελοντικής Δασοπροστασίας Καισαριανής και της πυροπροστασίας του δάσους του Υμηττού.
Εργαστήριο 2: Ζωντανεύοντας τα ίχνη της μνήμης
Το δεύτερο εργαστήριο για τον Δήμο Καισαριανής, με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων από την Μικρασιατική καταστροφή, σε συνεργασία με την Επιστημονική ομάδα του Ανοιχτού Εργαστηρίου της Αθήνας, σχεδιάστηκε με επίκεντρο την ιστορία της Καισαριανής.
Αξιοποιώντας το πλούσιο Ιστορικό Αρχείο του Δήμου και του Κέντρο Μικρασιατικού Πολιτισμού και Σύγχρονης Ιστορίας, θελήσαμε να κάνουμε μια προσπάθεια μέσω της αξιοποίησης της τεχνολογίας να φέρουμε πιο κοντά στην ιστορία της Καισαριανής την μαθητική κοινότητα της πόλης μας. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιήσαμε την ψηφιακή πλατφόρμα First Life, ένα κοινωνικό δίκτυο πολιτών που σχεδιάστηκε από την ομάδα Digital Communities and Territories του Τμήματος Πληροφορικής του Πανεπιστημίου του Τορίνο, Πρόκειται για μια δημόσια πλατφόρμα, δωρεάν και διαθέσιμη σε κοινότητες, δημόσιους και ιδρωτικούς φορείς και εδαφικές πραγματικότητες.
Στο πλαίσιο του 2ου εργαστηρίου συμμετείχαν μαθήτριες και μαθητές από το 1ο Γυμνάσιο Καισαριανής, όπως επίσης και καθηγήτριες του σχολείου. Κατά την διάρκεια της πρώτης φάσης πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις με τους Υπεύθυνους για το ιστορικό αρχείο του Δήμου καθώς και συναντήσεις με το διδακτικό προσωπικό του σχολείου αλλά και τους μαθητές και τις μαθήτριες που θα συμμετείχαν και τους παρουσιάστηκε ο σχεδιασμός του εργαστηρίου. Οι μαθήτριες και μαθητές παρακολούθησαν επίσης μια παρουσίαση από τις καθηγήτριές τους σχετικά με την ιστορία της πόλης μας.
Το κεντρικό εργαστήριο πραγματοποιήθηκε στις 3 Μαΐου 2023, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δημαρχείου υπό τον συντονισμό της επιστημονικής ομάδας του Ανοιχτού Εργαστήριου της Αθηνάς, με τη συμμετοχή μαθητών και μαθητριών του 1ου Γυμνασίου, της Διευθύντριας και διδακτικού προσωπικού καθώς και του τμήματος Πληροφορικής και Προγραμματισμού του Δήμου Καισαριανής.
Στα παιδιά δόθηκε το Εγχειρίδιο «Ζωντανεύοντας τα ίχνη της μνήμης» το οποίο περιλαμβάνει εικόνες και έγγραφα από το ιστορικό αρχείο μαζί με αντίστοιχες πληροφορίες για την εκπαίδευση των μαθητών σχετικά με την ιστορία της πόλης. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε ομάδες και στο πρώτο μέρος του εργαστηρίου τα παιδιά έχοντας μπροστά τους ένα χάρτη της Καισαριανής κλήθηκαν να δημιουργήσουν τον δικό τους νοητικό χάρτη της πόλης, σημειώνοντας τα αγαπημένα τους σημεία, τα μέρη όπου διασκεδάζουν, αθλούνται, συναντιούνται με τους φίλους τους. Τα παιδιά ζωγράφισαν τους δικούς τους χάρτες και η δραστηριότητα αυτή αποτέλεσε τη βάση για μια ωραία συζήτηση με κεντρικό σημείο αναφοράς την ίδια τους την πόλη.
Στο δεύτερο μέρος, τα παιδιά, χρησιμοποιώντας το Εγχειρίδιο «Ζωντανεύοντας τα ίχνη της μνήμης» το οποίο περιλαμβάνει εικόνες και έγγραφα από το ιστορικό αρχείο του Κέντρου Μικρασιατικού Πολιτισμού και Ανάδειξης Σύγχρονης Ιστορίας του Δήμου Καισαριανής, μαζί με αντίστοιχες πληροφορίες σχετικά με την ιστορία της πόλης και αξιοποιώντας την πλατφόρμα First Life, δημιούργησαν δικές τους αφηγήσεις, μικρές ιστορίες, που αποτυπώθηκαν στον ψηφιακό χάρτη της Καισαριανής που πρόσφερε η πλατφόρμα.
Το εργαστήριο αυτό πήρε την μορφή ενός πολύ διασκεδαστικού, ενδιαφέροντος και δημιουργικού παιχνιδιού τόσο για τα παιδιά όσο και για όλους τους συμμετέχοντες και ανέδειξε με τον καλύτερο τρόπο πως η ιστορία της πόλης μας δεν θα ξεχαστεί όσο μπορούμε να βρίσκουμε σύγχρονους και ευφάνταστους τρόπους να την μοιραζόμαστε με τα νέα παιδιά.
Υπεύθυνη του προγράμματος για το Δήμο Καισαριανής ήταν η κα Ελίνα Φερεντίνου, Πολιτικός Επιστήμονας με Μεταπτυχιακό στην Κοινωνιολογία και την Κοινωνική Έρευνα, Σύμβουλος Δημόσιας Διοίκησης & Ευρωπαϊκών προγραμμάτων του Δημάρχου Καισαριανής
Διαβάστε το Εγχειρίδιο που μοιράστηκε στα παιδιά στο πλαίσιο του 2ου εργαστηρίου στο συνημμένο αρχείο:
ΑΡΧΕΙΑ
| Αρχείο | Περιγραφή | Μέγεθος αρχείου |
|---|---|---|
workshop brocure_no bleeds 2ο εργαστήριο
|
14 MB |
