“Εκεί ψηλά στον Υμηττό υπάρχει κάποιο μυστικό…”, έλεγε κάποιο τραγούδι του Μάνου Χατζιδάκι. Και πράγματι έτσι είναι! Υπάρχει κάποιο μυστικό, ανεξιχνίαστο αλλά και μυστηριακά γοητευτικό, ένα μυστικό αιώνων που προκαλεί δέος στον άνθρωπο, καθώς στο βουνό αυτό εικονίζονται τα χνάρια του ανθρώπου από την πρώτη εμφάνιση του μέχρι τις μέρες μας… Ο Υμηττός αποτελεί σημαντικό στοιχείο της περιαστικής φύσης της Αττικής μαζί με τα άλλα βουνά που σχηματίζουν το λεκανοπέδιο. Από τα συνολικά 436.500 στρέμματα των περιαστικών βουνών του λεκανοπέδιου καταλαμβάνει μια έκταση 81.230 στρεμμάτων. Aρχίζει από τη θέση Σταυρός (Β) και καταλήγει στο ακρωτήριο “Πούντες” της Βουλιαγμένης (Ν).
Ο Υμηττός είναι ιδιαίτερα επιμήκης (22 με 24 χιλ). Η κοιλάδα του Πρινάρη τον χωρίζει σε 2 τμήματα: το ένα είναι ο Μέγας Υμηττός των Αρχαίων με ύψος 1026 μέτρα και το άλλο ο Άνυδρος Υμηττού ή Ελλάτων με ύψος 774 μέτρα.
Eίναι επίσης γνωστός για τα σπήλαια και τα βάραθρά του. Πιο γνωστά σπήλαια είναι του Λιονταριού, της Παιανίας, του Αρχεδήμου, Κορακοβουνίου, το μεγάλο βάραθρο Αστερίου κ.α.
Στον Υμηττό έχουν ανευρεθεί 601 είδη φυτών μεταξύ των οποίων κάποια σπάνια, ενώ έχουν καταγραφεί περισσότερα από 100 είδη πουλιών και ζώων (ανάμεσά τους αλεπούδες και λαγοί).
Το βουνό σήμερα αποτελεί έναν από τους λιγοστούς βιότοπους, πνεύμονες πρασίνου και οξυγόνου, χώρους φυσικής αναψυχής που απέμειναν στην Αθήνα. Η ύπαρξη, ταυτόχρονα, σημαντικών αρχαιολογικών χώρων καθιστούν το βουνό αναντικατάστατο κομμάτι της φυσικής και πολιτισμικής μας κληρονομιάς.
Στη σύγχρονη εποχή ο Υμηττός παρά τις καταπατήσεις που κατά καιρούς έγιναν, παρά την επέκταση των οικισμών σε δασική έκταση, παρά τις κατά καιρούς πυρκαγιές που τον έκαψαν, παρά τις ιδιοκτησιακές αμφισβητήσεις, και παρά τις άλογες ιδιοποιήσεις σημαντικών εκτάσεων από ιδιώτες, κυρίως από τη Φιλοδασική Eνωση Aθηνών (Φ.E.A.), παραμένει ένα ζωντανό οικοσύστημα.
